Hettema en Klaversma

Mijn familie-onderzoek in de archieven richtte zich eigenlijk alleen op de naam Hettema. Moeder en opa heetten zo en de lijn terug was redelijk te volgen. Tijdens zo'n onderzoek spreek je een heleboel mensen en uit die gesprekken kwam naar voren dat er een band bestaat tussen de families Hettema en Klaversma. Hoe die relatie dan precies in elkaar steekt werd nooit helemaal duidelijk. Er werd wel onderling getrouwd en ook deden de families zaken (zoals blijkt uit bewaard gebleven notariële acten), maar het fijne van de familieverhoudingen ontging me eigenlijk.
Via internet is het nu mogelijk om gewoon thuis te 'sneupen' (een Fries woord voor snuffelen, onderzoeken) in allerlei bestanden. Zo ook het kadaster van 1832, het jaar dat alle landerijen in kaart werd gebracht, met hun grootte, aard, eigenaar en gebruiker. Die gegevens zijn ontsloten via de schitterende site HisGis, op internet te zien via deze link. Als je naar de kaart van Goënga kijkt, dan blijkt dat een aantal stukken weideland toebehoorde aan de erven Anne Hettes (Hettema), en een ander deel aan Hette Sjoerds (Klaversma). Bij het inkleuren van de kaart blijkt, dat de twee stukken precies in elkaar passen. Ze zijn beide ongeveer even groot en dat deed vermoeden dat Sjoerd Hettes, de vader van Hette Sjoerds, mogelijk de verloren broer van Anne Hettes was.
Nader onderzoek in de archieven van Tresoar wees uit, dat dat inderdaad het geval is. Sjoerd Hettes overleed in 1810, een gegeven dat is gehaald uit de huwelijks bijlagen van zijn kinderen (Jetske, geboren in 1792). Vreemd genoeg is er geen vermelding van zijn overlijden of begrafenis in de archieven te vinden. De exacte sterfdatum is niet meer te achterhalen want de documenten geven geen eenduidig beeld. Volgens de ene acte is Sjoerd overleden op 10 mei 1810, andere documenten geven data van 25 en 27 mei 1810.
Het vermoeden dat Anne en Sjoerd broers waren werd nog sterker toen bleek dat telgen van de Hettema's en die van de Klaversma's gezamenlijk eigenaar waren van stukken greidland ten zuiden van het dorp Goënga.
Helemaal zeker wist ik het, toen ik bij de huwelijksbijlagen van Jetske Sjoerds Klaversma een acte van bekendheid aantrof. Ik was op die acte geattendeerd via het Forum van Tresoar (waarvoor heel veel dank!). Dankzij de grote inzet van de Freonen fan de Argiven yn Fryslân (FAF) heeft Tresoar de beschikking over een digitaal doorzoekbaar overzicht van notariële acten. In die lijst stond de acte van bekendheid vermeld, verleden voor notaris Hoekstra te Wommels. Daarbij de mededeling dat de acte de namen van de grootouders bevatte en ook de opmerking dat de acte niet aanwezig is.
Even schrikken, maar het viel mee. Waarom was die acte niet aanwezig tussen de papieren van de notaris? Simpelweg omdat de trouwlustigen de acte hebben meegenomen om bij de trouwceremonie in te leveren op het gemeentehuis. En dáár is de acte dus bewaard als deel van de huwelijkse bijlagen.
Concluderend: Jetske Sjoerds Klaversma is een dochter van Sjoerd Hettes (Klaversma) en een kleindochter van Hette Annes. En Hette Annes is tevens de vader van Anne Hettes.